Sân Vườn Nhật Bản: 60+ Mẫu Thiết Kế Thu Hút Mọi Ánh Nhìn

Vườn Nhật (tiếng Nhật: 日本庭園 nihon teien hoặc 和風庭園 Wafu teien) là kiểu vườn cảnh truyền thống của Nhật Bản. Vườn Nhật mang đặc trưng nổi bật đó là tập hợp ngăn nắp của các vật thể thiên nhiên thu nhỏ qua bàn tay của con người. Nhiều vườn Nhật có cách bài trí với những hàm ý sâu xa của Phật Tâm tông

Lịch sử hình thành vườn Nhật Bản

Theo lịch sử thế giới ghi chép lại, phong cách này được xuất hiện lần đầu tiên ở đất nước mặt trời mọc vào thời kì Asuka (thế kỉ thứ 6 – 8) cùng với những kiến thức và thế giới quan Phật Giáo. Kể từ đó về sau, nó đã được các nghệ nhân sáng tạo, phát triển theo nhiều nhánh phong cách khác nhau nhưng vẫn thể hiện được nét đặc trưng riêng của người Nhật.

Nghệ thuật sân vườn Nhật Bản được thế giới biết đến lần đầu tiên có thể là từ cuối thế kỷ 19 với tác phẩm Lanscape Gardening in Japan của Josiah Conder năm 1893. Ngày nay, sân vườn Nhật không chỉ có tại Nhật mà còn xuất hiện ở nhiều nơi khác trên thế giới.

Đặc điểm của sân vườn phong cách Nhật Bản

Vườn Nhật mang đậm ảnh hưởng của Thiền. Những yếu tố quan trọng trong vườn như nước, cây, đá, hoa, cá đều được chú trọng. Nếu thiếu đi một yếu tố có lẽ sẽ không còn được gọi là vườn Nhật.

Ở vườn Nhật cũng có nhiều yếu tố mang đậm nét đặc trưng đó là trà thất, thạch đăng lung, thuỷ bồn, cá cảnh,… Và một điều đặc biệt tạo nên sự nổi tiếng của vườn Nhật đó là thời gian, thời gian ở đây như được ngưng đọng và rêu phong phủ kín lối về.

Nước

Nước tượng trưng cho sông nước, là nguồn sống của sự sống trên trái đất này. Và cũng chính vì điều đó nước luôn là yếu tố chủ chốt trong thiết kế . Dòng chảy dẫn truyền nguồn sinh khí thịnh vượng đi khắp các ngóc ngách của khu vườn. Đặc biệt, cần lưu ý nước trong sân vườn Nhật nên được chảy một cách nhẹ nhàng, róc rách tạo âm thanh nhỏ. Để tạo được sự thanh tịnh cho một không gian sân vườn trà đạo.

Cây

Những cây có tuổi đời hàng chục cho đến hàng trăm năm luôn được ưu tiên trồng trong vườn Nhật. Bởi nó thể hiện được ý nghĩa của sự trường thọ mà gia chủ luôn cầu mong cho gia đình và đồng thời muốn gởi gắm đến mọi người. Cây luôn được chăm sóc, cắt tỉa gọn gàng, chủ đạo là những hình thù bo tròn hoặc vuông vức.

Đá

Đá tượng trưng cho núi non, vạn vật trong trời đất. Sức mạnh kiên cường, sự cứng cỏi tượng trưng cho nghị lực của gia chủ. Dù có khó khăn đến mấy trong cuộc sống đều vượt qua được.

Hoa

Hoa anh đào Sakura luôn là loài hoa gắn liền với người dân xứ sở mặt trời mọc. Hoa anh đào biểu trưng cho sức sống mãnh liệt, vẻ đẹp mĩ miều trong văn hoá của người Nhật. Vì vậy, dù gì đi nữa cũng không thể nào thiếu đi sự góp mặt của hoa anh đào trong thiết kế sân vườn Nhật.

Cá Koi

Koi trong tiếng Nhật có nghĩa là cá chép nước ngọt. Đối với Nhật Bản, cá Koi mang ý nghĩa và đại diện cho sự kiên nhẫn, thân thiện rất giống tính cách của người dân nơi đây. Nên cá Koi được xem là quốc ngư. Ngoài ra, hồ cá koi còn giúp mang lại phong thuỷ tốt cho gia đình.

Phân loại phong cách thiết kế sân vườn Nhật Bản

Vườn đá – Karesansui

Karesansui là loại sân vườn sử dụng các yếu tố chính: đá, sỏi, cát và các loại cây thân thấp nhỏ được cắt tỉa hay còn gọi là ‘phong cảnh khô’. Kiểu sân vườn này chịu nhiều sự ảnh hưởng của Phật giáo và Thiền đạo, trước đây thường được sử dụng trong các ngôi đền hoặc chùa của Nhật.

Sân vườn Karesansui không sử dụng các yếu tố liên quan đến nước như ao, hồ hay suối nước. Nó là biểu tượng của phong cảnh thiên nhiên đồi núi thu nhỏ thường ít xuất hiện cây hoa, cỏ mà chủ yếu là sỏi đá tạo hình gợn sóng.

Vườn trà đạo  – Chaniwa

Chaniwa là kiểu vườn có sự gắn bó mật thiết với Trà đạo. Chaniwa (茶庭) được ghép từ hai chữ đơn là : Trà (Cha – 茶) và chữ Viên (Niwa –庭). Dịch nghĩa thuần Việt được hiểu là Vườn trà. Vườn được thiết kế với những con đường cẩn thận đá bước, dẫn qua khu vườn mộc mạc đến Trà thất.

Khu vườn được được thiết kế với không gian yên tĩnh phản ánh vẻ đẹp thuần khiết của thiên nhiên và nghệ thuật sống hoà hợp để tách mình ra khỏi cuộc sống nhộn nhịp hằng ngày đến với thế giới trà đạo bình yên.

Vườn đồi – Tsukiyama

Sân vườn Tsukiyama đặc trưng bởi những ngọn đồi, dòng suối, con thác nhỏ, những ao hồ trong veo, bên cạnh là cây cầu bắt ngang, hoà quyện cùng những bụi cây xanh quanh năm tươi tốt hay điểm thêm những bông hoa sặc sỡ, những con đường nhỏ quanh co y hết như một bức tranh thiên nhiên rộng lớn. Có thể nói, sân vườn Tsukiyama được thiết kế mô phỏng lại thế giới thiên nhiên bao la ngoài kia chỉ bằng những yếu tố cơ bản của tự nhiên.

Vườn trong nhà – Tsubo Niwa

Tsubo Niwa hay còn được biết đến với cái tên vườn trong nhà. Mặc dù chiếm diện tích rất nhỏ nhưng tiểu cảnh sân vườn Nhật Bản Tsubo Niwa hội tụ đủ yếu tố gồm cây, đá, nước, đèn đá và cá. Theo đó, ý nghĩa của sân vườn Tsubo Niwa cũng sẽ đặc biệt hơn. Nước cuốn trôi mọi ưu phiền trong cuộc sống, ngọn đèn soi sáng con đường trong tâm.

Vườn phẳng – Hira Niwa

Khu vườn Hira Niwa là một phong cách cảnh quan khô được phát triển một bậc cao hơn từ phong cách sân vườn Karesansui. Khu vườn phẳng được thiết kế cẩn thận để làm nổi bật vẻ đẹp của bốn mùa.

Cây phong có tuổi đời hơn một thập kỷ tượng trưng cho mùa thu, trong khi hoa anh đào rơi báo hiệu mùa xuân. Mùa đông được thể hiện qua những cây thông đen và mùa hè thể hiện bằng “làn nước” mát lạnh của sỏi cào tượng trưng cho sự giác ngộ và hạnh phúc.

Nguyên tắc khi thiết kế sân vườn Nhật Bản

Tỷ lệ thu nhỏ

Khi đưa các cảnh quan hay địa điểm nổi tiếng vào trong sân vườn Nhật Bản hiện đại, cần thiết kế bố trí thu nhỏ lại theo một tỷ lệ nhất định. Tỷ lệ phải có tính cân xứng và hợp lý để người nhìn có thể dễ hình dung và tưởng tượng được cảnh vật. Các cảnh vật lớn như núi non, sông hồ được thể hiện qua sỏi, đá, cát và nước.

Chủ nghĩa tượng trưng

Những kiến trúc sư hay nghệ nhân khi thiết kế sân vườn sẽ luôn muốn truyền tải một thông điệp hay ý nghĩa tượng trưng nào đó. Từ những vật liệu đơn giản như đá, cát, sỏi, cây cảnh qua bàn tay biến đổi tạo hình sẽ biểu trưng cho những điều mang ý nghĩa to lớn. Như hình ảnh sỏi, cát được cào lên có thể liên tưởng đến các dòng chảy của con sông. Hay những tảng đá lớn, khối đá tượng tưng cho núi non hữu tình.

Cảnh quan vay mượn

Cảnh quan vay mượn hiểu đơn giản là sử dụng hình ảnh cảnh quan khác có ngoài thực tế để bổ sung vào cho cảnh quan sân vườn. Quan trọng là bố trí cây cảnh, sỏi đá trong sân vườn sao phù hợp, đảm bảo không phá vỡ kiến trúc cảnh quan đã vay mượn.

Một Số Lưu ý khi thi công sân vườn Nhật Bản

Sử Dụng Cỏ và Rêu

Hãy trải cỏ hoặc rêu dọc theo lối đi và hai bên đường dạo trong sân vườn của bạn. Điều này tạo ra một cảm giác như bạn đang bước vào một thế giới xanh mát, chào đón mọi người bằng một tấm thảm xanh mềm mại. Sử dụng cỏ và rêu không chỉ tạo ra không gian thanh lịch mà còn mang lại sự gần gũi với thiên nhiên.

Bố Trí Đèn Đá

Để tạo điểm nhấn thị giác cho khu vườn Nhật Bản của bạn, hãy đặt đèn đá ở một số vị trí chiến lược. Đèn đá không chỉ làm tôn lên vẻ đẹp của không gian mà còn tạo ra một sự lung linh, đặc biệt là vào buổi tối. Điều này giúp tạo ra không gian thú vị và ấn tượng hơn cho sân vườn của bạn.

Tạo Không Gian Đa Dạng

Hãy thử tạo ra nhiều không gian riêng biệt trong sân vườn của bạn, giống như một thế giới thiên nhiên thu nhỏ. Bạn có thể sử dụng các loại cây cối, đá và gỗ để tạo ra các khu vực độc đáo với mục đích sử dụng khác nhau. Điều này làm cho sân vườn trở nên thú vị và đa dạng hơn.

Khu Thưởng Trà Nhỏ Xinh

Nếu sân vườn của bạn có diện tích rộng, hãy xem xét việc xây dựng một khu thưởng trà nhỏ xinh. Đây là một chi tiết kiến trúc quan trọng trong kiến trúc Nhật Bản và không thể thiếu trong một sân vườn Nhật Bản hoàn hảo. Khu thưởng trà này là nơi bạn có thể thư giãn và thưởng thức trà, tận hưởng bình yên và hòa mình vào thiên nhiên.

Một khu vườn Nhật Bản hoàn hảo cần đủ bốn yếu tố chính: đất, nước, lửa và gió. Người Nhật tin rằng đây là sự kết hợp hoàn hảo của thiên nhiên, và đây chính là cách họ thể hiện sự mô tả đầy đủ của một thiên nhiên thu nhỏ một cách chính xác. Đảm bảo rằng sân vườn của bạn có đủ các yếu tố này để tạo ra một không gian tương tác và hấp dẫn.

Nhớ rằng, việc tạo ra một sân vườn kiểu nhật đẹp mắt không chỉ là việc thi công, mà còn là việc tạo ra một tác phẩm nghệ thuật sống động. Hãy tận dụng những lưu ý này để biến ước mơ về một sân vườn kiểu nhật thành hiện thực, một nơi bạn có thể tận hưởng sự thanh bình và sự kết nối với thiên nhiên.

Các loại cây thường trồng trong sân vườn Nhật Bản

Cây thông

Cây thông là một loài cây biểu đạt cho sự trường tồn theo thời gian. Loại thực vật này được người Nhật lựa chọn nhiều nhất trong trang trí sân vườn. Hai loài thông nổi tiếng và quan trọng nhất ở các khu vườn Nhật là:

– Pinus thubergii (thông đen) : có nguồn gốc từ những khu vực bờ biển.
– Pinus densiflora (thông đỏ) : có nguồn gốc từ những khu vực núi.

Để xác định 2 loại thông này thì bạn chỉ cần nhìn vào màu sắc của vỏ cây, phân nhánh của cành và cả bản lá. Chọn lựa được đúng loại thực vật phù hợp với sân vườn sẽ trở thành điều tuyệt hảo để cho khoảng không sân vườn nhà bạn có sức lôi cuốn mãnh liệt.

Cây phong

Trong hơn 300 năm, người Nhật vẫn dành cho loại cây này một sự tôn kính nhất định. Lá của loại thực vật này rất nổi bật, chúng có khả năng biến đổi sắc thái tùy vào mùa. Chúng được trồng trong các khu sân vườn kiểu nhật tại nhiều nước trên khắp năm châu. Và cây phong có một tiềm năng sinh trưởng rất tốt ở trong môi trường thời tiết Tây Bắc Thái Bình Dương.

Cây tre

Ở vùng khí hậu ôn đới như Nhật Bản có nhiều loại tre khác nhau, nhưng chủ yếu các loại tre nhỏ hơn, thân thấp được sử dụng. Là loại cây thuộc họ cây thân đốt, có thân rỗng, tre đại diện cho sự dẻo dai và khả năng phục hồi (healing) tốt. Cây tre đặc biệt hơn khi gió thổi sẽ tạo ra những âm thanh nghe vui tai, người ta hay gọi đó là “lời thì thầm của thiên nhiên”.

Cây rụng lá

Cây rụng lá theo mùa thông thường sẽ thấy trong những xây dựng sân vườn ở nhật là : anh đào, mận và mơ. Những loại thực vật này ra bông đến mùa xuân siêu bắt mắt, lột tả bản tính phù du của đời sống thế giới tự nhiên.

Cây hoa anh đào thì thường để phát triển tự nhiên và ít được tỉa tót. Ở việt nam thì cũng có loại cây hoa đào tương tự với loài cây hoa anh đào Nhật Bản. Chính vì điều đó mà nhiều chủ nhà cũng thích trồng cây đào ở trong sân vườn. Cứ mỗi cơ duyên tết đến xuân về thì cây đào sẽ đâm chồi nảy mầm và trổ hoa, đem đến sự phát đạt , an khang giàu có cho các thành viên trong nhà.

>> Xem thêm: 50+ Mẫu Đèn Đá Sân Vườn Nhật Bản Thu Hút Mọi Ánh Nhìn

Cây Tùng La Hán

Cây tùng La Hán thường được xem là biểu tượng của sự may mắn, hạnh phúc và tài lộc trong văn hóa Phật giáo. Việc trồng cây tùng La Hán trong ngôi nhà được coi là cách để mang lại sự an lành và thịnh vượng cho gia đình.

Tổng hợp +100 Mẫu sân vườn phong cách Nhật Bản

>>> Xem thêm: 25+ Mẫu Sân Vườn Biệt Thự Phong Cách Châu Âu Đẹp Kiêu Sa Nhất