Cây Đinh Lăng

Cây Đinh Lăng hay còn gọi là cây gỏi cá , cây nam dương sâm. Tên khoa học là Polyscias fruticosa  thuộc họ ngũ gia bì , cây được trồng làm cảnh học làm thuốc trong y học cổ truyền. Đinh lăng có rất nhiều loại như lá nhỏ , lá nếp , lá tẻ , lá to…

Đinh lăng lá nhỏ thì có nhiều công dụng và tốt cho sức khỏe con người. Là loài cây quen thuộc với nhiều thế hệ gia đình người Việt. Theo nhiều nghiên cứu đến từ nhóm nghiên cứu viên của học viện quân y, mà dẫn đầu là giáo sư  Ngô Ứng Long, thì đây là loài cây có cùng họ với loài nhân sâm.

ĐẶC ĐIỂM:

Cây nhỏ cao từ 1-2m, thân nhẵn không có gai, lá kép lông chim, mọc so le, lá có răng cưa nhọn. Hoa đinh lăng có màu lục nhạt hoặc trắng xám, quả dẹp màu trắng bạc. Trong rễ đinh lăng có chứa saponin giống như sâm, có các vitamin B1, B2, B6, và C và 20 loại acid amin cần cho cơ thể và những loại acid amin không thể thay thế được như lysiz, cysteine, methionine.

CÔNG DỤNG:

Ở nước ta đinh lăng xuất hiện nhiều trong các khu vườn của gia đình , đình chùa , trạm xá, bệnh viện để làm cảnh , làm thuốc và gia vị. Trong đời thường lá cây có thể dùng để ăn như 1 loại rau sống.

Rễ cây đinh lăng từ lâu đã được xem là vị thuốc với tính mát, giúp huyết mạch được thông suốt, bồi bổ ngũ tạng, sắc nước uống cho vị ngọt đắng. Trong khi lá lại có vị đắng, mát giúp thanh lọc cơ thể, giải độc, chữa ho ra máu, kiết lỵ.

Có thể nói, cây đinh lăng với toàn bộ cơ thể của mình ( rễ, thân, lá ) đều có giá trị y học cao. Trong nhiều năm qua, cây đã được nghiên cứu và ứng dụng bào chế phục vụ cho việc chữa bệnh.

Do là loài cây có nguồn gốc chung với nhân sâm, nên Đinh lăng cũng mang những giá trị dược lý tương tự, dù vậy do dễ trồng nên giá thành lại rẻ hơn khá nhiều. Một số lợi ích mà cây đinh lăng mang đến đó là : tăng cường thể trạng, chống và giảm stress, mệt mỏi, chống oxy hóa, bảo vệ gan, tăng cường các hoạt động của não bộ…

Ngoài tác dụng uống trong, thì lá đinh lăng còn là bài thuốc quý dùng trong sơ cứu vận động. Sử dụng lá đinh lăng nghiền nát, đắp lên vết thương sẽ giúp giảm sưng viêm khá hiệu quả. Rễ cây đun sôi uống giúp lợi tiểu, an thần, giảm đau cơ khớp.

Lưu ý khi sử dụng:

Là loài cây giàu saponin, chủ yếu tập trung ở phần rễ, vì vậy nếu sử dụng quá liều sẽ làm vỡ hồng cầu, gây nguy hiểm đến sức khỏe. Chỉ nên sử dụng đinh lăng ở liều lượng vừa phải, tốt nhất là nên theo toa kê bởi y sĩ. Khi sử dụng đinh lăng ở liều lượng quá cao sẽ gây ra các hiện tượng lừ đừ, muốn ói, đi ngoài…

Thêm một lưu ý nữa là hiện nay cây đinh lăng được nghiên cứu và sử dụng trong y học là loài cây đinh lăng lá nhỏ. Vì vậy khi mua mọi người cần chọn đúng loại cây này, vì các loại đinh lăng khác chưa có nhiều nghiên cứu cũng như sử dụng rộng rãi.

CÁCH TRỒNG:

Đinh lăng là loài cây khá dễ trồng và chăm sóc. Cách nhân giống cây tốt nhất là giâm cành , chọn cảnh đã trưởng thành khỏe và không có sâu bệnh,  nên dùng dao sắc cắt thành các đoạn khoảng 15-20cm  nên chọn vách cắt khoảng  45 độ, tránh làm dập 2 đầu mỗi đoạn sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Chọn đất tơi xốp, thoáng và giữ ẩm tốt, sau đó giâm cây vào đất đã chuẩn bị sẵn. Khi cây được 6 tháng tuổi nên bón thúc bằng phân ure.

Chúng ta nên cắt bỏ các lá và cành thừa cũng như quá già vào khoảng tháng tuổi thứ 4 và tháng thứ 9 của cây. Sau mỗi lần tỉa nhánh cần bón thêm phân NPK , phân Kali và phân chuồng. Sau khi trồng được 3 năm thì cây có thể thu hoạch, tốt nhất là vào tháng 11 và tháng 12 hằng năm. 

Ý NGHĨA:

Đinh lăng ngoài công dụng làm thuốc , trang trí hoặc là một món rau ăn kèm rất ngon thì theo phong thủy nó xui đuổi ngăn chặn điềm xấu, xui xẻo, cũng như đem lại sự may mắn tốt lành, giữ tài lộc cho gia đình bạn.

CÁC LOẠI ĐINH LĂNG:

1.Đinh lăng lá nhỏ – sâm nam dương

2.Đinh lăng lá to

3.Đinh lăng lá đĩa

4.Đinh lăng lá răng

5.Đinh lăng lá tròn

6.Đinh lăng lá vằn

7.Đinh lăng lá viền bạc